اگر از افراد علاقه‌مند به هنر خیاطی هستید، می‌دانید که اندازه گیری در خیاطی تا چه اندازه مهم و تأثیرگذار است. اندازه گیری احتیاج به دقت و ظرافت عمل زیادی دارد و باید برای آن بسیار حوصله به خرج دهید. اندازه گیری در این هنر، بسیار حساس است و باید بر طبق اصول انجام شود. ما در آموزشگاه ساراناز در ادامه این مقاله، اصول مهم در اندازه گیری را به‌طور مفصل شرح می‌دهیم.
چگونگی اندازه گیری در خیاطی
برای اندازه گیری در خیاطی احتیاج به یک متر و قلم و کاغذ دارید. در خیاطی احتیاج است تا اندازه‌هایی مانند دور گردن، کارور جلو، کارور پشت، قد بالاتنه جلو، قد بالاتنه پشت، قد سرشانه، دور سینه، قد تا زیر سینه، قد سینه، فاصله سینه، دور کمر، دور باسن، قد آستین، دور بازو، دور مچ، قد تا روی زمین، قد تا روی زانو، قد تا مچ پا ثبت شوند.
روش اندازه گیری بالاتنه
قسمتی از اندازه گیری در خیاطی، شامل اندازه گیری بالاتنه می‌شود. روش اندازه گیری بالاتنه به این صورت است که در ابتدا یک نوار باریک را دور کمر گره بزنید. دقت داشته باشید که نوار حتماً در محل دور کمر قرار بگیرد. محل دقیق کمر گودترین قسمتی است که زمان دست به کمر زدن آن را حس می‌کنید.
نکته‌ای که در گره زدن نوار به دور کمر مهم است، این است که نوار نباید در حدی شل باشد که از دور کمر جابه‌جا شود و نباید به‌اندازه‌ای هم سفت و محکم باشد که نفس کشیدن مشکل شود. در ادامه با نحوه اندازه گیری قسمت‌های بالاتنه آشنا می‌شوید.
روش اندازه گیری دور گردن در خیاطی
روش اندازه گیری دور گردن، به این شکل است که متر را باید دور گردن در انتهایی‌ترین قسمت گردن که به تنه وصل می‌شود حلقه کنید و در قسمت گودی جلوی گردن روی هم بگذارید و اندازه آن را یادداشت کنید.
روش اندازه گیری کارور جلو
انتهایی‌ترین قسمت شکاف دست راست تا انتهایی‌ترین شکاف دست چپ در قسمت جلوی تنه، کارور جلو نامیده می‌شود. متر را در این فاصله قرار دهید و اندازه کارور جلو را یادداشت کنید.
اندازه گیری کارور پشت
کارور پشت انتهایی‌ترین قسمت شکاف دست راست تا انتهایی‌ترین شکاف دست چپ در قسمت پشت تنه، محسوب می‌شود. معمولاً کارور پشت، چند سانتی‌متر از کارور جلو کمتر است.
روش اندازه گیری قد بالاتنه در خیاطی
برای اندازه گیری بالاتنه در خیاطی، متر را در قسمت گودی زیر گردن قرار دهید و تا نواری که به دور کمر گره زده‌اید، از فاصله بین دو سینه رد کنید. عددی که متر نشان می‌دهد؛ قد بالاتنه جلو است.
نحوه اندازه گیری سرشانه
نحوه اندازه گیری سرشانه به این صورت است که باید متر را در انتهایی‌ترین گوشه گردن قرار دهید و تا قسمت انتهایی سرشانه به سمت دست را اندازه بزنید. درواقع سرشانه از انتهای گردن است تا جایی که شیب دست تمام می‌شود.
اندازه گیری دور سینه
متر را دور سینه به‌طوری‌که از برجسته‌ترین قسمت سینه (نوک سینه) عبور کند؛ حلقه کنید و اندازه آن را یادداشت کنید.
اندازه گیری قد سینه در خیاطی
برای اندازه گیری قد سینه، متر را از گودی گردن تا نوک سینه به‌صورت اریب قرار دهید و عدد را یادداشت کنید. سینه‌های نرمال و بدون افتادگی، معمولاً بین 23 تا 25سانتی‌متر قد دارند.
اندازه فاصله سینه‌ها
فاصله سینه‌ها در اندازه گیری خیاطی، فاصله میان نوک دو سینه هست که به‌طورمعمول 20 تا 22 سانتی‌متر محاسبه می‌شود.
اندازه گیری دور کمر
دور تا دور نواری که به دور کمر گره زده‌اید، اندازه دور کمر است. باید در نظر داشته باشید که متر را در حالتی دور کمر قرار دهید که زیاد چسبان نباشد و به‌راحتی بتوان متر را دور کمر حرکت داد. اگر قصد دارید از این اندازه برای کمر مانتو یا لباس‌های آزاد استفاده کنید، باید چهار انگشت خود را به حالت خوابیده زیر متر قرار دهید و بعد اندازه را یادداشت کنید.
اندازه گیری قد آستین
برای اندازه گیری قد آستین در خیاطی، متر را باید بر روی برجستگی انتهای شانه تا مچ دست قرار دهید. نکته مهم این است که در هنگام اندازه گیری قد آستین، دست را روی ناف قرار داده و متر را از برجستگی روی آرنج عبور دهید.
اندازه دور بازو و مچ در خیاطی
برای اندازه گیری دور بازو، متر را دور پهن‌ترین قسمت بازو حلقه و عدد را یادداشت کنید. اندازه گیری دور مچ نیز به همین صورت است و فقط باید متر را دور مچ حلقه کنید.
اندازه گیری دور باسن در خیاطی
برای اندازه گیری دور باسن، متر را دور باسن و از برجسته‌ترین قسمت آن عبور دهید. اگر اندام فرد تپل است، باید متر را پس از عبور از برجسته‌ترین قسمت باسن به سمت بالا و روی ناف به هم برسانید و اندازه را یادداشت کنید.
نکته دوم در مورد لباس‌های گشاد و دامن‌های آزاد است. در این شرایط برای اندازه گیری دور باسن باید چهار انگشت خود را به‌صورت عمودی بین متر و بدن فرد قرار دهید.
اندازه گیری قد باسن
قد باسن در خانم‌ها معمولاً 19 تا 20 سانتی‌متر، در آقایان 20 سانتی‌متر و این اندازه در کودکان 10 الی 15 سانتی‌متر است.
اندازه گیری قد تا زانو
برای اندازه گیری قد تا زانو، باید متر را از انتهای گردن تا زانو قرا دهید. دقت داشته باشید که متر حتما از روی برجستگی سینه عبور کند.
اندازه گیری قد تا مچ پا
اگر نمی خواهید لباسی که آن را دوخت می‌کنید تا روی زمین کشیده شود کافیست متر را از انتهای گردن تا روی مچ پا عبور دهید و اندازه را یادداشت کنید.
متدهای آموزش اندازه گیری
برای آموزش اندازه گیری در خیاطی، از دو متد گرلاوین و مولر استفاده می‌شود. متد گرلاوین، روشی قدیمی و پیچیده است که در آن تمام قسمت‌های بدن سایز زده می‌شوند. این متد از دقت بسیار زیادی برخوردار است و به همین دلیل بهره‌گیری از آن باعث می‌شود بتوان لباس‌های بسیار شیک و خوش‌پوش دوخت.
متد مولر، یکی از روش‌های جدید اندازه گیری در خیاطی است که به متد بدون پرو نیز معروف است. مولر متدی آلمانی است که بر اساس اندازه‌های بدن و محاسبات دقیق انجام می‌شود. متد مولر می‌تواند با استفاده از جدول‌های سایزبندی نیز در کنار اندازه‌های شخصی مورداستفاده خیاطان قرار بگیرد.
نکات اندازه گیری اصولی در خیاطی
برای داشتن دوختی تمیز و بی‌نقص لازم است اندازه گیری در خیاطی را به‌طور کاملاً اصولی و حرفه‌ای انجام دهید. ازجمله نکاتی که باید در اندازه گیری به آن توجه داشته باشید شامل موارد زیر است:
1. توجه به نحوه ایستادن مدل در هنگام اندازه گیری
چگونگی ایستادن فرد در هنگام اندازه گیری در خیاطی تأثیر بسیار زیادی درنتیجه پایانی دوخت شما دارد. بهتر است از مدل بخواهید که در طبیعی‌ترین فرم بدنی خود بایستد. انقباض ماهیچه‌های شکم، خم کردن زانو و آرنج و همچنین برآمدگی کمر موجب ایجاد اختلال در اندازه گیری و خروجی کار شما می‌شود. برخی از خیاط‌ها برای تسلط بیشتر، سمت راست بدن فرد را اندازه گیری می‌کنند.
2. چه مدل لباسی قرار است بدوزید؟
شاید برایتان جالب باشد بدانید که مدل و نوع لباسی که قصد دوختن آن را دارید، تأثیر بسیار زیادی در چگونگی اندازه گیری در خیاطی دارد. به‌عنوان‌مثال اندازه گیری لباس مجلسی با اندازه گیری مانتو متفاوت است. بنابراین، قبل از شروع اندازه گیری، به این موضوع توجه کنید که قرار است چه مدل لباسی بدوزید؟
3. دقت در اندازه گیری با متر
اگر سررشته‌ای در هنر خیاطی داشته باشید می‌دانید که کوچکترین بی‌دقتی، نتیجه کار را بسیار بد جلوه می‌دهد. به همین دلیل باید هنگام اندازه گیری با متر، آن را به‌درستی در دست بگیرید و با حساسیت هرچه‌تمام‌تر اندازه‌ها را محاسبه و یادداشت کنید.
برای اینکه خطای اندازه گیری با متر را کاهش دهید، هنگام اندازه گیری‌های افقی، دقت داشته باشید متر با سطح زمین موازی باشد و هنگام اندازه گیری‌های عمودی در خیاطی، متر را در موازات بازو یا ساق پا بگیرید.
4. اندازه‌های اصلی لباس را همیشه محاسبه کنید
برای اندازه گیری در خیاطی باید بدانید که اندازه گیری‌های اصلی لباس همیشه در اولویت هستند. به این معنی که اگر فرد درخواست لباس گشاد یا آستین بلندتر را به شما داد، در مرحله اول لازم است اندازه‌های اصلی فرد را محاسبه کنید و بعد از آن میزان گشادی یا سایر تغییرات را لحاظ کنید.
5. کم کردن ضریب خطا در اندازه گیری
پوشیدن لباس‌های کم‌حجم و نخی توسط مدل، در هنگام اندازه گیری در خیاطی، موجب کاهش خطاهای اندازه گیری می‌شود. بنابراین، از فرد بخواهید از پوشیدن لباس‌های گشاد یا لباس‌هایی که مدل‌های خاصی دارند پرهیز کند تا بتوانید به‌راحتی اندازه‌های واقعی و درست را یادداشت کنید و در طی اندازه گیری با خطا روبه‌رو نشوید.
6. استفاده از جدول اندازه گیری
یکی از گزینه‌های مناسب برای اندازه گیری در خیاطی، استفاده از جدول‌های اندازه گیری است. استفاده از این اندازه‌ها برای دوخت تعداد زیاد لباس در تولیدی‌ها بسیار مناسب خواهد بود و کمک می‌کند با سرعت بیشتر و اصولی‌تر بتوانند دوخت و دوز را انجام دهند.
7. ترتیب در اندازه گیری در خیاطی
نظم به کیفیت و دقت کار شما کمک می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم در هنگام اندازه گیری در خیاطی، اندازه‌ها را به ترتیب انجام دهید و یادداشت کنید. در ابتدا اندازه‌های بالاتنه را یادداشت کنید و سپس به سراغ اندازه‌های پایین‌تنه بروید.
با توجه به نقش و اهمیت اندازه گیری در خیاطی و حساسیت این موضوع، با رعایت اصول بیان‌شده برای اندازه و همچنین داشتن نظم و دقت در کار، می‌توانید دوختی تمیز داشته باشید و از نتیجه کار خود شگفت‌زده شوید. ضمن اینکه شرکت در دوره‌های آموزش خیاطی فرصت مناسبی است برای اینکه بتوانید اصول اندازه گیری را به‌خوبی و با تمام جزییات آموزش ببینید و با تمرین و تکرار بر آن مسلط شوید.
